Bewonersgroep "Oostkavels-Filmwijk"

Samen sterk

Zonlicht / schaduw

Aanleiding

In de lijst ‘Bezwaar en zorgen’ maakt de bewonersgroep ‘Oostkavels-Filmwijk’ bezwaar tegen de torenflat aan het Weerwater en de hoogbouw direct daarop volgend langs de Stadswetering van 6/7 lagen. Dit vanwege o.a. het negatieve effect ervan op het woongenot, de gezondheid van omwonenden en het gebruik van zonnepanelen. Op basis van het bestuderen van impactanalyses bij hoogbouw zoals in de Gemeente Diemen, komen wij als Bewonersgroep tot het volgende dringende verzoek:

Maak als Gemeente een impactanalyse van de voorgenomen hoogbouw aan het Weerwater en de Stadswetering op het verdwijnen van zonlicht in woningen en tuinen en op balkons en daken door o.a. schaduwberekeningen.

Toelichting


Hoogbouw veroorzaakt schaduw. Het aantal uren zonlicht in woningen, tuinen en op daken wordt minder. Het tast het woongenot en mogelijk de gezondheid van bewoners aan en maakt het plaatsen van zonnepanelen op daken minder rendabel.
De impactanalyse wordt in opdracht van de Gemeente uitgevoerd door een onafhankelijk bureau. De bewonersgroep ontvangt tijdig = voor definitieve planvorming het volledige onderzoeksrapport om met de Gemeente het gesprek hierover aan te kunnen gaan.

Vragen

  1. Heeft de Gemeente beleid voor het beoordelen van de hoeveelheid zonlicht?
  2. Indien nee, wat is dan het beleid rondom zonlicht en gezondheid?
  3. Indien ja, welke kwalificaties heeft de Gemeente Almere als beleidsregel voor beoordeling  van voldoende/onvoldoende zonlicht hoogbouw?
  4. Wat is de invloed van de hoge torenflat aan het Weerwater en de hoogbouw langs de Stadswetering op het aantal uren zonlicht in woningen en tuinen of op balkons en daken van de bestaande en nieuwe woningen? (Zie ook: Impactanalyse Diemen, 2021).
  5. Zijn gezondheidsexperts nu al betrokken bij het bouwplan zodat gezondheidsbelangen tijdig worden mee genomen in het proces? (RIVM Rapport, 2015).
  6. Welke tegemoetkoming doet de Gemeente aan bewoners die al zonnepanelen hebben of willen plaatsen (planschade)?

Hoogbouw veroorzaakt schaduw. De negatieve impact van het “voorlopige” bouwplan Oostkavels op direct zonlicht is groot. Dit geldt zowel voor de aangrenzende bestaande laagbouw als hoogbouw aan het Lumièrepark en de Stadswetering. De schaduwval doet afbreuk aan het woongenot en het gezond wonen. Ook zal door de schaduwval de opbrengst van zonnepanelen verminderen. Reeds gedane investeringen of in de toekomst zijn minder rendabel.

Gezond wonen door zonlicht

Huizen met veel zonlicht zijn niet voor niets populair. Mensen voelen zich beter in lichte ruimtes. Het maakt woonruimtes tot leefruimtes en geeft energie en ontspant. Na een dag in een wat donkere woning snak je naar meer licht. Hoe meer zonlicht in je woning, hoe beter voor je gemoedstoestand!

Het ‘open’ karakter van de huidige omgeving Weerwater/Stadswetering zorgt ervoor dat de omwonenden op dit moment blij zijn met de hoeveelheid zonlicht in de woning (zie ook onderstaande foto’s: lichtinval nu in woonkamers van appartementen aan de James Stewartstraat).



Dit gaat veranderen als het huidige bouwplan met hoge gebouwen doorgaat. Er zal sprake zijn van toename van schaduwval waardoor bewoners meer in het ‘donker’ komen te wonen. Met name de 45 appartementen aan de James Stewartstraat zullen het merken. Daar komt het zonlicht in de woonkamer en slaapkamers alleen binnen vanaf de kant van het Weerwater (in de ochtend/middag) en de Stadsweteringkant (middag/avond). De hoge torenflat van ± 70 meter hoog aan het Weerwater (24 lagen) en direct daarop volgend de hoge gebouwen aan de Stadswetering van minimaal ± 20 meter hoog (6/7 lagen) op minder dan een afstand van 100 meter zal werken als een schaduwwand. Maar ook de laagbouw woningen zullen last krijgen van de schaduwval. Het woongenot wordt hierdoor aangetast en raakt de gezondheidsbelangen van omwonenden. Het is dan ook niet voor niets dat al vanaf 2015 door onderzoek van het RIVM in opdracht van het Ministerie voor Volksgezondheid, Welzijn & Sport wordt gepleit voor ruimtelijke ordening en gezondheid als verbindend thema (zie citaat hieronder).

“Aanbevolen wordt om vaker te meten wat de effecten van ruimtelijke ingrepen zijn op gezondheids(determinanten) en -proces.”

“Verder is het van belang relevante actoren zoals gezondheidsexperts op tijd in planvormingsprocessen te betrekken, dan wel te zorgen dat milieu- en gezondheidsbelangen tijdig meegenomen worden in het proces.”

Uit: Ruimte en gezondheid, een vanzelfsprekende combinatie? Een verkenning naar de relatie tussen ruimtelijke ordening en gezondheid vanuit het ruimtelijke, milieu- en volksgezondheidsdomein. Ministerie voor Volksgezondheid, Welzijn en Sport/RIVM rapport 2015-0002 H. Kruize et al.


Belangrijk voor de objectiviteit is uit te gaan van de TNO-norm voor zonlicht. Deze norm eist tenminste 2 (licht) of 3 (streng) bezonningsuren in het midden van de vensterbank per etmaal in de periode van 19 februari tot 21 oktober. Vaak worden alleen de maanden februari en oktober getoetst, omdat de zon in deze maanden op zijn laagst staat en dit vaak leidend is voor de normering.

Zonnepanelen en planschade

Bij hoogbouwplannen is het voor de Gemeente belangrijk aandacht te besteden aan de effecten van schaduw op de opbrengst van zonnepanelen, zeker naarmate er in de omgeving meer zonnepanelen zijn geplaatst. In de afgelopen jaren is duidelijk geworden dat verduurzamingsmaatregelen, zoals zonnepanelen, tot gevolg hebben dat een gebouw meer waard wordt. Ingeval de zonnepanelen door schaduwwerking minder energie genereren, geeft dat niet alleen inkomensschade maar kan ook gesteld worden dat een gebouw minder waard wordt, waarmee de deur voor planschadeclaims (wagen)wijd wordt opengezet.